Fundacja Stop Barierom

Święta Bożego Narodzenia to najbardziej rodzinne święta w Polsce. Tradycją jest nie tylko spędzanie tych świąt w rodzinnym gronie, ale również ich wspólne przygotowywanie: sprzątanie mieszkania, ubieranie choinki, ozdabianie domów, kupowanie prezentów, gotowanie, pieczenie i smażenie wigilijnych i bożonarodzeniowych potraw.

Każdy polski region ma swoje bożonarodzeniowe tradycje i zwyczaje, otoczkę towarzyszącą Wigilii, Paterce, czy dwóm dniom świątecznych uroczystości. Ale jedna rzecz jest dla wszystkich Polaków taka sama: Boże Narodzenie to czas, gdy budujemy i tworzymy wspólnotę w naszych rodzinach, na naszych osiedlach, wsiach, nie patrząc na różnice, które nas dzielą.

Boże Narodzenie pozwala nam spojrzeć na każdego człowieka bez uprzedzeń, nie ma dla nas znaczenia, czy świętujemy w gronie tylko pełnosprawnych osób, czy też razem z niepełnosprawnymi rodzicami, rodzeństwem, kuzynami, przyjaciółmi, znajomymi. Ten czas wyzwala w nas pokłady życzliwości, ciepła, empatii, pozwala również dostrzec nam oczywistą prawdę, że choć różnimy się między sobą, choć każdy z nas jest inny pod względem psychicznym i fizycznym, choć mamy różne zdolności i zainteresowania, to jednak życie każdego człowieka ma taką samą wartość, każdy z nas ma do wypełnienia swoją rolę w rodzinie i społeczeństwie. Dotyczy to również osób z niepełnosprawnością, które zwłaszcza w trakcie Bożego Narodzenia mogą poczuć, że są ważną częścią swojej rodziny i środowiska, w którym żyją.

Nie ma znaczenia, czy jesteśmy osobami sprawnymi czy też z niepełnosprawnością, gdyż każdy z nas ma takie samo prawo do szczęścia, do cieszenia się świętami spędzanymi w gronie najbliższych.

Życzymy wszystkim błogosławionych, spokojnych i zdrowych Świąt Bożego Narodzenia. Życzymy, aby był to czas radości, spotkań z rodziną i bliskimi, a Nowy Rok był o wiele lepszy od mijającego.

Przewodniczący Rady Naukowej Fundacji NEURON +.prof. Janusz Kocki, był gościem programu „Money to się liczy”.

Na początek omówiliśmy główne cele i założenia kampanii Stop Barierom, w tym głównie bieżącej edycji – Stop Covid. W kilku słowach wspomiano pozostałe edycje i przedstawiono założenia działalności fundacji.

Podczas wywiadu prof. omówił również ideę i główne przesłanie Kodeksu Dobrych Praktyk wobec osób z niepełnosprawnościami.

W wywiadzie widzowie mogli również usłyszeć o najważniejszych elementach wsparcia osób niepełnosprawnych poprzez E-niezbędnik czy funkcje wirtualnego asystenta.

Już 12 listopada odbędzie się Konferencja podsumowująca realizację Kampanii STOP BARIEROM – STOP COVID

Konferencja „STOP Barierom – STOP Covid jako wspólny ekosystem na rzecz dostępności usług dla osób zagrożonych wykluczeniem społecznym z powodu wieku lub niepełnosprawności” organizowana przez Fundację przybliży uczestnikom sytuację osób z niepełnosprawnością w czasie pandemii oraz ukaże efekty wpływu pandemii na społeczeństwo i rozwój medycyny.

W planie konferencji przewidziano między innymi prezentację dotyczącą zastosowania nowych technologii telemedycyny i sztucznej inteligencji w profilaktyce i leczeniu zaburzeń psychicznych czy prezentacje wytycznych Światowej Organizacji Zdrowia na temat funkcjonowania osób z niepełnosprawnościami w czasie pandemii.

Podczas konferencji uczestnicy wysłuchają również wystąpienia naukowców z niepełnosprawnością oraz będą mogli wziąć udział w dyskusji z prelegentami.

Zachęcamy do udziału.

Formularz rejestracyjny

Sytuacja na rynku pracy po pandemii sprzyja OzN, ale pracodawcy często nie wiedzą, że ich zatrudnienie nie jest trudne. Kampania w tym pomaga, edukuje pracodawców.

Gospodarka coraz szerzej otwiera się na niepełnosprawnych pracowników, gdyż pracodawcy dostrzegają korzyści z ich zatrudniania. Wciąż jednak wielu przedsiębiorców ma niepotrzebne obawy przed przyjmowaniem ich do pracy. Z czego one wynikają?

Z danych za 2020 rok wynika, że spośród osób z niepełnosprawnością w wieku produkcyjnym, aktywność zawodową wykazywało nieco ponad 29 proc., zaś wskaźnik zatrudnienia był o około 1,5 p.p. niższy. To oczywiście kilka razy niższe liczby niż w przypadku osób zdrowych, tym niemniej trzeba zauważyć, że od wielu lat w Polsce systematycznie rosną wskaźniki aktywności zawodowej OzN. Daleko nam jednak do stanu obserwowanego w wielu państwach zachodnich, gdzie pracuje więcej niż połowa osób z niepełnosprawnością.

Dlatego Fundacja Neuron+ od kilku lat prowadzi akcję na rzecz zatrudniania OzN w ramach szerokiej kampanii informacyjno – edukacyjnej „Stop Barierom”. Ma ona pokazywać niepełnosprawnym, a zwłaszcza pracodawcom możliwości zatrudniania OzN i korzyści, jakie dzięki temu mogą odnieść. To dlatego, że szefowie wielu firm mają opory przed zatrudnianiem pracowników z tej grupy społecznej, bo obawiają się szeregu problemów prawnych i organizacyjnych z tym związanych. Chodzi np. o koszty tworzenia i utrzymania miejsca pracy dla OzN, dodatkowe wydatki na ich opiekę medyczną, rehabilitację. Nie zdają sobie jednak często sprawy z tego, że mogą na te cele uzyskać wsparcie z funduszy publicznych. Brakuje im też wiedzy na temat korzyści dla firmy z zatrudniania niepełnosprawnych pracowników, zwłaszcza teraz w dobie pandemii Covid-19.

– To mit, że OzN mają niskie kwalifikacje, że mogą wykonywać tylko proste prace. Coraz więcej ludzi niewidomych, niesłyszących, poruszających się na wózkach inwalidzkich lub cierpiących na inne schorzenia kończy licea, studia, znają języki obce, a obsługa komputera to dla nich codzienność. Kwalifikacje OzN nie ustępują temu, co mogą zaproponować pracodawcom osoby zdrowe – mówi prof. Janusz Kocki, przewodniczący Rady Naukowej Fundacji Neuron+

Na stronie stopbarierom.pl zamieszczono szereg informacji i porad dla pracodawców zainteresowanych zatrudnianiem OzN. Można się z nich dowiedzieć, jakie warunki trzeba spełnić, aby zatrudnić niepełnosprawnego pracownika i na jaką pomoc finansową, prawną może liczyć w takiej sytuacji firma. Warto też zapoznać się katalogiem dobrych praktyk dla pracodawców: dowiedzą się oni jak należy w firmie traktować OzN, jak budować prawidłowe relacje z nimi oraz między zdrowymi i niepełnosprawnymi pracownikami. Wszystko po to, aby niepełnosprawni czuli się pełnoprawnymi pracownikami i wykonywali swoje zadania z największą wydajnością.

– Fundacja Neuron+ badała opinie pracodawców na temat zatrudnienia pracowników z niepełnosprawnościami. I wynika z nich jeden generalny wniosek, że zdecydowana większość pracodawców ocenia to bardzo pozytywnie i radziliby innym firmom zatrudnianie OzN. Tylko kilka procent badanych odradzałoby to innym przedsiębiorcom. To najlepiej udowadnia, że warto zatrudnić osoby z niepełnosprawnością – podkreśla prof. Janusz Kocki.

III edycja ogólnopolskiej kampanii informacyjno-edukacyjnej STOP Barierom – STOP Covid na rzecz osób z niepełnosprawnością jest realizowana dzięki dofinansowaniu ze środków: Fundacji ORLEN, Fundacji PKO Banku Polskiego, Fundacji KGHM Polska Miedź, Totalizatora Sportowego Sp. z o.o.,

Fundacji Agencji Rozwoju Przemysłu, Fundacji BGK im. J.K. Steczkowskiego, Fundacji Polskiego Funduszu Rozwoju

Fundacja Neuron+ uruchomiała III edycję ogólnopolskiej kampanii informacyjno-edukacyjnej „Stop Barierom” tym razem pod hasłem „Stop Barierom – Stop Covid”. Wydaje się, że informacji o pandemii i jej skutkach mamy aż nadto, dlaczego więc Fundacja Neuron+ skoncentrowała się na tym temacie?

– Nasza fundacja chce w ten sposób pomóc osobom z niepełnosprawnością i ludziom starszym w poradzeniu sobie ze skutkami epidemii COVID-19. O tej wielomilionowej grupie społecznej często się zapomina, a debata publiczna koncentruje się najczęściej na dyskusji o ekonomicznych skutkach pandemii dla naszego kraju i dla świata. Mniej miejsca poświęca się sprawom społecznym, a tymczasem to właśnie OzN i seniorzy należą do tych grup , które bardzo mocno odczuły skutki pandemii.

W jaki sposób?

Wszystkich nas dotknął lockdown, przymusowa izolacja w domach, ale zerwanie kontaktów społecznych było szczególnie niekorzystne właśnie dla tej grupy. Zauważmy, że ci ludzie często zostawali sami w domach, przez wiele tygodni nie mogli się spotkać z bliskimi, co bardzo negatywnie wpływało na ich psychikę. Do tego doszło pogorszenie dostępności do służby zdrowia, rehabilitacji i wielu innych usług. Tymczasem dla wielu niepełnosprawnych brak rehabilitacji oznaczał drastyczne pogorszenie jakości życia. Dla wielu z nich także kontakty społeczne są ważną formą rehabilitacji. Pamiętajmy też o tym, że osoby z niepełnosprawnościami i seniorzy należą do najwyższego ryzyka zachorowania i powikłań. Myślę, że COVID-19 obnażył skalę wykluczenia społecznego osób z niepełnosprawnościami, pokazał jak wiele musimy jeszcze zrobić, aby ci ludzie mogli normalnie funkcjonować w społeczeństwie.

Wspominałem już, że mówimy o wielomilionowej rzeszy Polaków. Według danych GUS w Polsce żyje około 9,5 mln osób mających więcej niż 60 lat. Natomiast osób z niepełnosprawnościami jest według GUS 3 mln, ale te dane obejmują ludzi, którzy mają prawne orzeczenie o niepełnosprawności. Inne badania socjologiczne wskazują, że OzN może być nawet 7 mln. Część seniorów zalicza się jednocześnie do grupy niepełnosprawnych obywateli co powinno zwrócić jeszcze większą naszą uwagę na ich potrzeby.

Jakie są więc podstawowe cele kampanii, co Fundacja chce osiągnąć?

Fundacja Neuron+ stara się dać OzN i seniorom narzędzia do radzenia sobie ze skutkami pandemii COVID-19, zarówno teraz jak i w przyszłości – wszak cały czas jesteśmy ostrzegani przed nadejściem kolejnej fali pandemii i powrotem przynajmniej niektórych obostrzeń. Chodzi nam o szeroko rozumiany dostęp do wiedzy na temat praw OzN, pomoc w załatwianiu szeregu codziennych spraw, także tych administracyjnych. Nasza kampania ma też im pomóc

w prowadzeniu leczenia i rehabilitacji, nauce, poruszaniu się na rynku pracy. Poza tym, chcemy wpłynąć też na zmianę nastawienia społecznego wobec osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. Ono się na szczęście cały czas zmienia w pozytywnym kierunku, ale wciąż wśród wielu osób w pełni sprawnych wiele jest przypadków niewiedzy, uprzedzeń, stereotypów wobec OzN.

Do kogo jest adresowana tegoroczna kampania?

Oczywiście przede wszystkim do osób z niepełnosprawnościami, seniorów i członków ich rodzin. Nasza uwagę kierujemy też w stronę wolontariuszy, którzy chcieliby pomóc OzN i seniorom w normalnym codziennym funkcjonowaniu. Z naszym przekazem chcemy też trafić do przedsiębiorców, urzędników, pracowników sektora medycznego i wielu innych osób, które stykają się lub będą się stykać z OzN.

Panie profesorze, w poprzednich edycjach fundacja uruchamiała szereg pożytecznych narzędzi informatycznych dla beneficjentów kampanii, zwłaszcza dla osób z niepełnosprawnościami. Jakie narzędzia powstały na potrzeby tegorocznej kampanii?

Cały czas rozbudowujemy portal stopbarierom.pl, który traktujemy jako hub informacyjny dla wszystkich beneficjentów kampanii. Są na nim gromadzone informacje dotyczące praw OzN, ochrony zdrowia, rehabilitacji, opieki społecznej, edukacji i nauki, prawa pracy i szereg danych dotyczących epidemii koronawirusa. Przygotowaliśmy e-niezbędnik, aby wszystkim zainteresowanym łatwiej było poruszać się w tej często skomplikowanej dla nich materii. Rozwija się także chat bot, gdyż funkcja wirtualnego asystenta została rozszerzona o funkcje głosowe. W trakcie kampanii pojawiają się też nowe pomysły na wykorzystanie narzędzi informatycznych, które być może wdrożymy w późniejszym czasie.

Rodzi się też pytanie, czy te narzędzia są przydatne dla ogółu OzN? Wszak w różnych tekstach, opracowaniach można znaleźć stwierdzenia, że osoby z niepełnosprawnością należą do grupy ludzi wykluczonych cyfrowo, więc nawet nie mogą skorzystać z internetowego niezbędnika czy chatbota. Czy ta teza jest uprawniona?

Nie, osoby z niepełnosprawnością coraz lepiej radzą sobie w wirtualnej rzeczywistości, dla nich komputer stał się takim samym narzędziem jak dla osób zdrowych. OzN korzystają chętnie z informatyzacji, bo to pozwala im na kontakt ze światem zewnętrznym, uczenie się, daje im możliwość podjęcia pracy. W wielu miastach i gminach realizowane były – lub dalej są – programy dopłat do zakupu sprzętu komputerowego dla OzN z biedniejszych rodzin. Tak więc obszar wykluczenia cyfrowego w tej grupie społecznej stale się zawęża i jest to oczywiście bardzo pozytywne zjawisko.

Fundacja Neuron+ w swoich działaniach koncentruje się m.in. na sprawach związanych z zatrudnianiem niepełnosprawnych. Jak pan profesor ocenia sytuację OzN na rynku pracy?

Dostrzegam tu postęp, gdyż systematycznie rosną w Polsce wskaźniki aktywności zawodowej osób z niepełnosprawnościami. Dysponujemy danymi z 2019 roku z których wynika, że wśród OzN aktywnych zawodowo było 28,8% z nich. W porównaniu do 2009 roku nastąpił wyraźny wzrost tego wskaźnika, gdyż wtedy aktywność zawodową wykazywało około 24,5% osób z niepełnosprawnościami. Wzrost jest wyraźny, choć na pewno nie tak duży jakbyśmy sobie tego życzyli. Współczynnik aktywności zawodowej OzN w Polsce jest bowiem wciąż znacznie niższy niż w państwach UE, gdzie wynosi średnio około 49%. Widzimy więc, jak wiele jeszcze mamy do zrobienia w tej dziedzinie.

Część pracodawców nie chce zatrudniać OzN. Z czego to może wynikać i jak ich przekonać do zmiany decyzji?

Myślę, że przede wszystkim z braku wiedzy na temat kompetencji i przygotowania zawodowego OzN. Na zlecenie naszej fundacji przeprowadzono badania wśród pracodawców na temat zatrudniania osób z niepełnosprawnościami. Wynika z nich, że zdecydowana większość bardzo pozytywnie ocenia pracę OzN, ich kompetencje, przygotowanie zawodowe. Okazało się też, że to właśnie te czynniki decydowały o zatrudnieniu OzN , a nie dotacje państwowe i ulgi podatkowe na tworzenie i utrzymanie miejsc pracy dla osób z niepełnosprawnościami. Co więcej, pozytywne doświadczenia przedsiębiorców skutkowały tym, że 9 na 10 pracodawców odpowiedziało twierdząco na pytanie, czy rekomendowaliby innym firmom zatrudnianie OzN. Mam nadzieję, że nasza kampania przekona wielu pracodawców, że warto więc jest przyjmować do pracy osoby z tej grupy społecznej. Informujemy bowiem pracodawców, jakie mają nie tylko obowiązki zatrudniając OzN, ale i jakie prawa. Od nas mogą się dowiedzieć np., jak można utworzyć i utrzymać stanowisko pracy dla osoby z niepełnosprawnością przy pomocy funduszy publicznych. Fundacja przygotowała też katalog dobrych praktyk dla pracodawców, który podpowiada im jak postępować, aby najlepiej wykorzystać potencjał zawody tej grupy pracowników.

Pandemia COVID-19 mocno uderzyła w gospodarkę i rynek pracy, ale też otworzyła nowe możliwości i szanse dla osób z niepełnosprawnością. Głównie wynikające z rosnącej popularności pracy zdalnej. Czy pan profesor podziela takie opinie?

Tak, gdyż pandemia, a zwłaszcza lockdown, spowodowała, że w wielu firmach, instytucjach przestała mieć znaczenie mobilność pracowników skoro i tak pracowali w domach. Praca zdalna okazała się najpierw koniecznością, ale nawet po zakończeniu lockdownu duża część pracodawców z niej nie zrezygnowała. Okazało się bowiem, że przynosi ona przedsiębiorstwom wiele korzyści, pozwala np. na zmniejszenie kosztów a jednocześnie sprzyja podniesieniu wydajności pracy. Skoro więc pracownik i tak wykonuje swoje zadania zawodowe w domu, to przestało mieć znaczenie, czy jest on zdrowy, czy niepełnosprawny. Liczą się bowiem kompetencje zawodowe, w tym sprawność pracy na komputerze, a takie umiejętności ma wielu niepełnosprawnych. To otwiera więc przed OzN szersze perspektywy na rynku pracy. Co więcej, praca zdalna ma też plus dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami.

Dlaczego?

Wielu opiekunów niepełnosprawnych dzieci, ale i osób dorosłych, często musiało rezygnować z pracy, aby się zająć swoimi podopiecznymi. Teraz przynajmniej część z nich uzyskała możliwość pracy w domu, czyli mogą jednocześnie sprawować opiekę nad członkiem rodziny i zarabiać pieniądze. Rodzina nie traci więc dochodów, nie pogarsza się jej sytuacja materialna, co jest bardzo korzystne z wielu względów. Ludzie mają własne środki finansowe, nie muszą prosić o pomoc instytucji państwowych, nie są na garnuszku pomocy społecznej. Wszystkim się to opłaca.