Współczesne organizacje poszukują unikatowych cech pracowników podczas gdy rynek staje się coraz bardziej wąski i jednolity. Osoby z niepełnosprawnością, a szczególnie osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu stają się obiektem zainteresowania coraz większej ilości firm.
Szacuje się, że obecnie zaburzenia ze spektrum autyzmu mogą dotyczyć 1 na 59 dzieci, a dysleksja może dotyczyć w przybliżeniu od 15 do 20% populacji ogólnej. Według dr Lawrence’a Funga, adiunkta psychiatrii i nauk behawioralnych w Centrum Medycznym Uniwersytetu Stanforda i kierownika projektu Stanford Diversity Project, 80% osób ze spektrum autyzmu jest bezrobotnych. Jak deklarują przedstawiciele, firma Microsoft zawsze zatrudniała osoby z niepełnosprawnością i osoby z zaburzeniami neurologicznymi poprzez typowe procesy rekrutacji i zatrudniania. Microsoft współpracował ze Specialisterne, aby zainicjować inicjatywę skierowaną specjalnie do kandydatów z zaburzeniami ze spektrum autyzmu i innymi schorzeniami neurologicznymi, aby ustalić, w jaki sposób może rekrutować więcej kandydatów zróżnicowanych pod względem funkcji poznawczych. Zdaniem przedstawicieli Microsoft problem z zatrudnieniem osoby z niepełnosprawnością rzutuje na zatrudnienie pracownika już od momentu prowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej. Ludzie z autyzmem, zaburzeniami lękowymi i innymi zaburzeniami poznawczymi mogą zmagać się z wymagającymi procesami przeprowadzania wywiadów obejmującymi tygodnie i mogą obejmować cztery lub pięć wywiadów w ciągu jednego dnia. Czterodniowy proces Microsoft pozwala kandydatom zaprezentować swoje umiejętności, pracować w zespole, spotkać się z menedżerami ds. Rekrutacji i ukończyć rozmowy kwalifikacyjne.
„Zmieniając sposób myślenia i dając naszym kandydatom czas na relaks i pokazanie swoich umiejętności, po prostu znajdujemy wspaniały talent” – mówi dyrektor ds. rekrutacji i dostępności.
W ostatnim czasie, program zwiększania zatrudnienia osób z zaburzeniami poznawczymi wdrożył również Goldman Sachs. Ośmiotygodniowy płatny program zapewnia osobom z autyzmem, dysleksją, zaburzeniami rozwojowymi, chorobami psychicznymi i ADHD doświadczenie w jednym z oddziałów firmy. Uczestnicy otrzymują także możliwości mentoringu, rozwijania umiejętności technicznych i szkolenia w zakresie rozwoju zawodowego. W trakcie prowadzenia programu zaobserwowano również, że osoby z niepełnosprawnością mogą mieć trudności nie tylko w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej, ale również pracując w miejscu pełnym bodźców dekoncertujących i stresujących pracownika.
Jak wynika z doświadczeń dużych firm zatrudniających osoby z niepełnosprawnością, pracownicy z zaburzeniami poznawczymi mogą wnieść ogromną wartość dla firmy ze względu na swoje unikatowe zdolności. Warto jednak mieć na uwadze, że zatrudnienie osoby z zaburzeniami ze spektrum autyzmu lub inną chorobą neurologiczną wymaga od pracodawcy szczególnego przygotowania.
Źródło: https://fortune.com/2019/12/07/autism-aspergers-adhd-dyslexia-neurodiversity-hiring-jobs-work/
Zespół Aspergera to łagodniejsza forma zaburzeń ze spektrum autyzmu. W odróżnieniu od autyzmu nie stwierdza się jednak zaburzenia funkcji poznawczych. Cechą wspólną są nieprawidłowości w zakresie interakcji społecznych oraz wąski obszar zainteresowań chorego. Zaburzeniom może towarzyszyć niepełnosprawność intelektualna (20-50% pacjentów). Obecnie zaburzenia ze spektrum autyzmu należą do chorób nieuleczalnych jednak czasami niezbędne jest wdrożenie leczenia farmakologicznego.
Zespół Aspergera – przyczyny
Przyczyny Aspergera nie zostały do końca poznane. Najprawdopodobniej na mechanizm rozwoju wpływa wiele czynników, przez co staje się trudniejszy do określenia. Wśród najczęściej omawianych hipotez wymienia się:
- czynniki genetyczne – mutacje w obrębie wielu szlaków biologicznych;
- czynniki psychogenne – doświadczenie silnego lęku, oddzielenie od matki;
- czynniki prenatalne i perinatalne – wiek rodziców, niedotlenienie płodu, palenie papierosów, leki;
- czynniki biologiczne – zakażenia.
Do niedawna spekulowano, że na wystąpienie objawów choroby mogą mieć wpływ szczepionki przeciwko śwince, odrze i różyczce (MMR). Późniejsze badania epidemiologiczne wykluczyły związek pomiędzy szczepieniami a występowaniem autyzmu. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podaje, że nie ma podstaw aby twierdzić, że szczepionka MMR wywołuje objawy chorób ze spektrum autyzmu.
Objawy zespołu Aspergera
W klasyfikacji ICD-10 zespół Aspergera charakteryzują zaburzenia w trzech bardzo ważnych obszarach. Wyróżnia się tu głównie funkcjonowanie społeczne, zachowania stereotypowe oraz komunikację. Naukowcy zaznaczają jednak, że sylwetki osób z zespołem Aspergera mogą się znamiennie różnić. Kryteria diagnostyczne są nadal udoskonalane. Poniżej wymieniono główne objawy Aspergera:
- zaburzone interakcje społeczne;
- brak umiejętności budowania relacji interpersonalnych;
- problemy z komunikacją werbalną i niewerbalną;
- trudności w rozumieniu zachowań innych ludzi;
- nieadekwatne wyrażanie własnych emocji;
- specyficzne zainteresowania pochłaniające uwagę chorego.
Zespół Aspergera – leczenie
Rozpoznanie zespołu Aspergera zwykle ma miejsce w pierwszych dwóch latach życia dziecka. Z terapeutycznego punktu widzenia ważne jest, aby jak najwcześniej objąć dziecko kompleksową opieką. Leczenie Aspergera polega na terapii behawioralnej, a czasami również leczeniu farmakologicznym. W skład zespołu terapeutycznego powinien wchodzić również logopeda, genetyk oraz terapeuta zajęciowy. Obecnie nie ma substancji leczącej złożone objawy choroby. Leki stosowane w terapii mają na celu zmniejszenie dolegliwości oraz usprawnienie funkcjonowania pacjentów. W terapii farmakologicznej stosowane są arypiprazol i rysperydon. Są to leki z grupy nietypowych neuroleptyków II generacji. Środki te mogą być pomocne w leczeniu drażliwości wywołanej chorobą jednak stosowanie ich może mieć liczne skutki uboczne.
Piśmiennictwo:
Szmania L., Etiologia zaburzeń spektrum autyzmu – przegląd koncepcji. Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej 11/2015
Wojciechowska A., Pomiędzy dzieciństwem a dorosłością – o dorastaniu osób z zespołem Aspergera. Studia Edukacyjne nr 25, 2013
Dover C.J., Couteur A.L.: How to diagnose autism. Arch. Dis. Child., 2007; 92: 540–545
Międzynarodowa statystyczna klasyfikacja chorób i problemów zdrowotnych ICD-10. Kraków, Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius”, 1994
Namysłowska I.: Rysperydon w leczeniu dzieci i młodzieży. Psychiatria i Psychologia Kliniczna, 2007; 7: 6–17