\n

Artykuł został przygotowany przez Sylwię Raciborską – dyplomowanego psychologa, który w każdą środę, w godzinach: 18.00-19.00 prowadzi prywatne, bezpłatne porady psychologiczne na naszej stronie www.stopbarierom.pl.

1. Co to jest gniew, złość?

Gniew to reakcja emocjonalna na niepowodzenie lub wzburzenie emocjonalne, czasami z nastawieniem agresywnym (zob. złość), będąca reakcją na działanie interpretowane jako skierowana negatywnie akcja zaczepna.

Złość – to stan irytacji, wzburzenia; uczucie wrogości; wybuch gniewu, gniew.

 2. Jak radzimy sobie z gniewem?

Radzimy ze gniewem na dwa sposoby:

Tłumimy gniew bojąc się zranienia. Tłumienie gniewu jest sposobem na zapewnienie sobie bezpieczeństwa w danej chwili, ale raczej nie najlepszym. Ceną jest jednak częsta izolacja i oddalenie od partnera. Ostatecznie jednak tłumiony gniew jest przyczyną wielu chorób somatycznych. W końcu wybuchamy gniewem.

Wybuchamy gniewem. Wyrażamy gniew gwałtownie i w sposób niekontrolowany.

3. Jakie są fizyczne skutki stłumionego gniewu?

Przewlekły gniew – skutki to m.in.:

– wysokie ciśnienie krwi, choroby serca. Osoby z najwyższym poziomem złości są dwukrotnie bardziej narażone na ryzyko wystąpienia choroby wieńcowej oraz trzykrotnie częściej na ryzyko zawału serca w porównaniu do osób z niższym poziomem gniewu.

– nowotwory. Wyniki wskazujące na stłumioną złość należały do osób z chorobą nowotworową. Istnieją dowody na to, że jest ona przyczyną raka oraz czynnikiem jego rozwoju.

– migreny. Naukowcy wykazali, że ludzie, którzy są jak zakorkowana butelka pełna gniewu, narażeni są na migreny. – Bóle głowy, choroby skóry, problemy trawienne, nadużywanie alkoholu i narkotyków. Te problemy też są spowodowane gniewem, który nie został przeżyty.

– przewlekły ból. To sygnał stłumionej złości. – Zmęczenie. Tłumione emocje wymagają energii potrzebnej po to, żebyśmy je trzymali jak piłkę plażową pod wodą. To wymaga ogromnego wysiłku. Mięśnie są napięte, a emocjonalny przepływ niemożliwy.

– śmierć. Badania wskazują, że właściciele wrogich uczuć trzy razy bardziej są narażeni na przedwczesną śmierć, niż ci, którzy mają w sobie łagodność i potrafią wybaczać.

– inne psychiczne objawy przewlekłej złości: toksyczne relacje, rozwody, przemoc domowa, dominacja, manipulacja, nienawiść. 

4. Gniew i złość – jak sobie z nimi radzić?

W radzenie sobie z gniewem chodzi o to, aby nauczyć się jak się uspokoić bez tłumienia w sobie tej emocji. Można to osiągnąć poprzez zastosowanie pewnych strategii:

– naucz się relaksować. Istnieje wiele technik relaksacyjnych, jak np. głębokie oddychanie, wizualizacja lub medytacja.

– rozwiązanie problemu. Czasami złość i frustracja są spowodowane wyzwaniami, które przekraczają twoje możliwości. Zamiast zagłębiać się w poczuciu beznadziejności własnej sytuacji.  Skupić się na tym, w jaki sposób najlepiej rozwiązać zaistniały problem. Oprócz tego zrozumienie, że złość niczego nie rozwiąże ani nie sprawi, że poczujesz się lepiej. Pomaga skupić na faktycznym poradzeniu sobie z zaistniałym problemem.

– lepsza komunikacja. Zamiast wdawać się w kłótnię skup się na tym, co tak naprawdę chcesz osiągnąć poprzez rozmowę. Dobra komunikacja składa się z umiejętności słuchania, myślenia oraz logicznego analizowania argumentów, a nie wykrzykiwania swoich racji pod wpływem gniewu.

– użyj poczucia humoru. Humor stanowi idealny sposób na rozładowanie zbyt napiętej sytuacji. Jeśli pomyślisz tylko przez chwilę nad tym w jaki sposób możesz nadać zabawny kontekst do całej sytuacji, możesz całkowicie zmienić swoją perspektywę. Pomyśl, czy naprawdę stanie się coś złego, jeśli będziesz się śmiał z rzeczy, które doprowadzają Cię do czerwoności? Naprawdę nie musisz brać całego życia ciągle na poważnie.

– zmień swoje środowisko. Zrób sobie przerwę, przespaceruj się i zajmij się czymś innym. Kiedy wrócisz do problemu, który Cię rozwścieczył będziesz w stanie spojrzeć na niego pod zupełnie innym kątem, dzięki czemu być szybciej wpadniesz na najlepszego rozwiązanie.

Gniew jest normalną emocją, która jest niezbędna dla przetrwania, natomiast z drugiej strony doprowadzony do ekstremum może być niesamowicie krzywdzący. Naucz się kontrolować swój gniew, zdanie trudne ale wykonalne prze regularnych ćwiczeniach.

Bibliografia:

Mały słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1994.  https://pl.wikipedia.org/wiki/Gniew_(emocja)  https://zenforest.wordpress.com/2008/10/10/czym-jest-gniew-i-jak-sobie-z-nim-radzic-w-zwiazku-i-w-zyciu/  https://wyzwanie90dni.pl/jak-opanowac-zlosc-i-frustracje/  https://zwierciadlo.pl/psychologia/zrozumiec-siebie/fizyczne-skutki-stlumionego-gniewu

Pies asystent pełni nieocenioną rolę – nie tylko pomocnika osoby z niepełnosprawnością w codziennej rzeczywistości, ale także wiernego towarzysza, cieszącego swą obecnością i niosącego pomoc behawioralną oraz emocjonalną. Warto jednak pamiętać, że pies asystent jako czująca żywa istota oprócz obowiązków ma także swoje prawa, które przyszły właściciel i opiekun powinien znać i respektować.

Pies asystujący – przepisy

W Polsce pracę psa asystującego bardzo dokładnie określają przepisy ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób z niepełnosprawnością. Definiują one psa asystującego jako „odpowiednio wyszkolonego i specjalnie oznaczonego psa, w szczególności psa przewodnika osoby niewidomej lub niedowidzącej oraz psa asystenta osoby z niepełnosprawnością ruchową, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym”. Ponadto, jego funkcjonowanie określa  rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wydawania certyfikatów potwierdzających status psa asystującego. 

Według przepisów prawnych, pies asystujący, towarzyszy osobie z niepełnosprawnością i wykonuje dla niej specjalne zadania – na co dzień mieszka z taką osobą, a od zwykłego, domowego psa różni się tym, że jest specjalnie wyszkolony i potrafi pomóc swojemu opiekunowi w codziennych czynnościach. Jego użyteczność potwierdza certyfikat, wydawany przez uprawniony do tego podmiot, prowadzący szkolenie psów asystujących. Najczęściej są to organizacje, wpisane do prowadzonego przez Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych rejestru podmiotów uprawnionych do wydawania certyfikatów.

Pies asystujący – gdzie możemy z nim wejść?

Zgodnie z art. 20a ust. 3 Ustawy o rehabilitacji, osoba z niepełnosprawnością ma prawo wstępu wraz z psem asystującym (odpowiednio wyszkolonym i specjalnie oznaczonym, w szczególności psem przewodnikiem osoby niewidomej lub niedowidzącej oraz psem asystentem osoby z niepełnosprawnością ruchową):

Powyższe uprawnienia nie zwalniają jednak osoby z niepełnosprawnością z odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez zwierzę – wskazuje dr n. hum. Jacek Bogucki, ekspert Fundacji Neuron Plus i dodaje – Należy też pamiętać, że zgodnie z przepisami, konieczne jest wyposażenie psa asystującego w uprząż z widocznym emblematem „pies asystujący”, posiadanie zaświadczenia o wykonaniu wymaganych szczepień weterynaryjnych oraz certyfikatu potwierdzającego status psa asystującego. Osoba z niepełnosprawnością nie jest natomiast zobowiązana do zakładania psu asystującemu kagańca oraz prowadzenia go na smyczy – zaznacza ekspert Fundacji.

Komu pomaga pies asystujący?

Pies asystujący najczęściej wspiera osoby z niepełnosprawnością w poniższych sytuacjach, występując w roli:

Z reguły pies asystujący przekazywany są osobie z niepełnosprawnością przez fundacje, zajmujące się nieodpłatnym przygotowaniem takich zwierząt. Dotyczy  to  osób niewidomych oraz osób z niepełnosprawnością ruchową. Osoba z niepełnosprawnością starająca się o czworonoga powinna spełnić określone wymagania, stawiane przez daną organizację.

Obecnie Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych finansuje głównie zakup, szkolenie i utrzymanie czworonoga w trakcie szkolenia psów przewodników. Ponadto Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych finansuje wydawanie certyfikatów, na podstawie których osoby z niepełnosprawnością mają prawo wstępu do obiektów użyteczności publicznej wraz z psami asystującymi.

Innym sposobem uzyskania pomocy w sfinansowaniu zakupu bądź wyszkoleniu psa są programy, prowadzone ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych bądź pomoc w ramach tzw. podatkowej ulgi rehabilitacyjnej, która dotyczy wydatków na utrzymanie czy leczenie psa już certyfikowanego.

Sztuka, niezależnie od formy, może pozytywnie wpływać na wiele aspektów ludzkiego zdrowia. Liczne dowody płynące z doświadczeń Cleveland Clinic Arts & Medicine Institute utwierdzają w przekonaniu, że sztuka ma korzystny wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu poprzez wywoływanie zaangażowania emocjonalnego. Eksperci z kliniki zauważyli, że zaangażowanie pacjentów w różne formy sztuki pomaga zwiększyć aktywność mózgu oraz poprawić samopoczucie. W instytucie znajduję się około 6400 dzieł sztuki, które mają za zadanie pocieszać, inspirować i stymulować pacjentów. 

Poza stymulacją wzrokową, naukowcy z instytutu badają również wpływ muzyki na osoby chorujące na stwardnienie rozsiane. (łac. Sclerosis multiplex). A dokładniej na mobilność tych osób. Pracownicy kliniki twierdzą, że liczne dowody z ich badań potwierdziły wpływ rytmicznej części muzyki na mobilność osób chorujących na stwardnienie rozsiane. Rytm wyznaczany przez muzykę powoduje pobudzenie pewnych rejonów mózgu przez co chód staje się bardziej automatyczny – jak twierdzą badacze. 

Klinika w Cleveland oferuje pacjentom możliwość skorzystania z darmowych sesji z terapeutami sztuki i muzyki. W czasie pobytu pacjenci są również zachęcani do udziału w wystawach i występach muzycznych. Zdaniem naukowców z Cleveland sztuka wywołuje szereg pozytywnych efektów, a terapia sztuką pomaga w całościowej terapii pacjentów chorujących na stwardnienie rozsiane. 

Źródło: www.clevelandmagazine.com

Lucy Jones, absolwentka Parsons School and Design stworzyła innowacyjny projekt marki dedykowanej osobom poruszającym się na wózku inwalidzkim. Rozmowa z osobą cierpiącą na porażenie mózgowe wzbudziła w Lucy potrzebę stworzenia produktów dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnością. Założycielka firmy poświęciła rok rozmowom z osobami na wózku o ich potrzebach i pragnieniach. 

Skutkiem wielu rozmów z różnymi grupami chorych powstała idea marki unikalnych dodatków i akcesoriów przydatnych dla społeczności z niepełnosprawnością zaprojektowana w wyjątkowym i modnym stylu. Jak twierdzi założycielka, projektanci często tworzą rzeczy bez zastanowienia i dopasowania ich do potrzeb wszystkich grup konsumentów. Projekt marki FFORA ma za zadanie stworzyć bardziej przystępną rzeczywistość dla osób z niepełnosprawnością, ale także rozpocząć nowy trend we wzornictwie, u podstaw którego leży dostępność. 

Źródło: www.teenvogue.com

Istnieje wiele doniesień naukowych, że techniki redukcji stresu oparte na uważności (mindfulness) pomagają pacjentom z przewlekłym bólem, fibromialgią, łuszczycą, zapaleniem stawów czy epizodami depresji. Wyniki dotychczasowych badań pozwalają przypuszczać, że mindfulness może być pomocne również terapii osób u których wystąpiła choroba Parkinsona. 

Choroba Parkinsona jest przyczyną wielu uciążliwych objawów. Zmiany zachodzące w strukturach mózgu powodują między innymi drżenie mięśni, sztywność mięśniową oraz zaburzenia postawy. Objawy choroby prowadzą do stopniowej utraty samodzielności chorego co może być przyczyną lęku i frustracji. Dodatkowo choroba Parkinsona poprzez proces zmian i neurodegeneracji może przyczyniać się do uszkodzenia struktur mózgowych odpowiedzialnych za nastrój i funkcje poznawcze.

Techniki uważności opierają się na siedmiu głównych filarach, które pomagają zmniejszyć lęk, oferując alternatywne strategie i umiejętności radzenia sobie ze stresującymi sytuacjami spowodowanymi przez fizyczne, emocjonalne i psychologiczne czynniki wyzwalające.

Techniki uważności zyskują w ostatnich latach coraz większą popularność ze względu na wysoką skuteczność w radzeniu sobie z lękiem oraz stresem. Lęk i depresja mogą być złagodzone u pacjentów u których wystąpiła choroba Parkinsona dzięki stosowaniu tego rodzaju technik. Znaczącą rolę wydają się odgrywać ćwiczenia oddechowe oraz medytacja. Interwencja w postaci wdrożenia technik relaksacyjnych może w pewien sposób przeprogramować myślenie oraz zmienić sposób postrzegania świata. Pacjenci u których wystąpiła choroba Parkinsona mogą w ten sposób zmniejszyć stres i poprawić jakość swojego życia.

Źródło: www.parkinsonsnewstoday.com