Na podstawie wyników uzyskanych w jednym z nowszych badań nad leczeniem stwardnienia rozsianego, przypuszcza się, że terapia mikroRNA może zmniejszać niepełnosprawność związaną z tym schorzeniem.

Stwardnienie rozsiane (z ang. Multiple Sclerosis, MS) to przewlekła choroba demielinizacyjna o podłożu immunologicznym. Schorzenie występuje najczęściej u młodych dorosłych, a u jego podstaw leży wieloogniskowe (rozsiane) uszkodzenie mózgu i rdzenia kręgowego powodujące liczne objawy neurologiczne i niepełnosprawność. Dokładna przyczyna choroby nie została jeszcze poznana, jednak podejrzewa się, że znaczącą rolę odgrywa zaburzona praca układu immunologicznego oraz procesy neurodegeneracyjne. Niepełnosprawność ruchowa związana z postępem choroby jest często przyczyną wykluczenia osób chorych ze społeczeństwa i pracy zawodowej.

Wsparcie dla osób niepełnosprawnych z MS często jest niewystarczające i poszukuje się nowych metod leczenia i spowalniania przebiegu choroby

Jeden z zespołów badawczych pracujących nad procesami poznawczymi i leczeniem MS przeprowadził badanie dotyczące wyjaśnienia zależności pomiędzy składem mikroflory jelitowej a przebiegiem MS u myszy.

Końcowy odcinek jelita człowieka zasiedlony jest przez ogromne ilości różnego rodzaju bakterii. Obecnie przypuszcza się, że konkretny skład gatunkowy mikroflory jelitowej i jej funkcjonalność mogą wpływać na ryzyko wystąpienia różnych chorób oraz niepełnosprawność związaną z niektórymi chorobami. Flora bakteryjna odpowiada przede wszystkim za utrzymanie szczelności bariery jelitowej chroniąc organizm przed licznymi substancjami szkodliwymi. Naukowcy badający związek mikroflory i MS zaprezentowali innowacyjne podejście w rozumieniu zagadnienia.

Podejście to obejmuje obecność cząsteczek bakteryjnego mikroRNA w mikrobiomie, którego ilość wzrasta, gdy stwardnienie rozsiane osiąga szczyt w mysich modelach choroby. Kiedy naukowcy stworzyli syntetyczną wersję mikroRNA i podali ją myszom jako doustną terapię, tłumiła ona objawy choroby.

Naukowcy badali mikrobiom myszy na modelach stwardnienia rozsianego i dokonali zaskakującego odkrycia: kiedy zabrali kał od zwierząt doświadczających szczytowych objawów i przenieśli go na inne myszy, zwierzęta otrzymujące materiał były chronione przed stwardnieniem rozsianym. Zespół opublikował swoje odkrycia w czasopiśmie Cell Host & Microbe.

Wnioski płynące z tego doświadczenia pozwalają przypuszczać, że cząsteczki mikroRNA mogą w przyszłości odegrać znaczącą rolę w leczeniu i łagodzeniu objawów MS oraz zmniejszać niepełnosprawność związaną z tą chorobą.  

Źródło: https://www.fiercebiotech.com/research/treating-multiple-sclerosis-help-gut-microbiome

Sztuka, niezależnie od formy, może pozytywnie wpływać na wiele aspektów ludzkiego zdrowia. Liczne dowody płynące z doświadczeń Cleveland Clinic Arts & Medicine Institute utwierdzają w przekonaniu, że sztuka ma korzystny wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu poprzez wywoływanie zaangażowania emocjonalnego. Eksperci z kliniki zauważyli, że zaangażowanie pacjentów w różne formy sztuki pomaga zwiększyć aktywność mózgu oraz poprawić samopoczucie. W instytucie znajduję się około 6400 dzieł sztuki, które mają za zadanie pocieszać, inspirować i stymulować pacjentów. 

Poza stymulacją wzrokową, naukowcy z instytutu badają również wpływ muzyki na osoby chorujące na stwardnienie rozsiane. (łac. Sclerosis multiplex). A dokładniej na mobilność tych osób. Pracownicy kliniki twierdzą, że liczne dowody z ich badań potwierdziły wpływ rytmicznej części muzyki na mobilność osób chorujących na stwardnienie rozsiane. Rytm wyznaczany przez muzykę powoduje pobudzenie pewnych rejonów mózgu przez co chód staje się bardziej automatyczny – jak twierdzą badacze. 

Klinika w Cleveland oferuje pacjentom możliwość skorzystania z darmowych sesji z terapeutami sztuki i muzyki. W czasie pobytu pacjenci są również zachęcani do udziału w wystawach i występach muzycznych. Zdaniem naukowców z Cleveland sztuka wywołuje szereg pozytywnych efektów, a terapia sztuką pomaga w całościowej terapii pacjentów chorujących na stwardnienie rozsiane. 

Źródło: www.clevelandmagazine.com

Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex, SM) jest przewlekłą, postępującą chorobą układu nerwowego. SM jest najczęstszą przyczyną niepełnosprawności w grupie młodych dorosłych. Stwardnienie rozsiane jest nieprzewidywalne, a we wczesnych stadiach trudno jest przewidzieć jak choroba będzie się rozwijała u danego pacjenta. Stwardnienie rozsiane zwykle ujawnia się między trzecią a piątą dekadą życia. Jest to okres, w którym młodzi ludzie rozpoczynają życie rodzinne, kupują dom lub zakładają firmy. Diagnoza jest dla pacjentów trudnym doświadczeniem szczególnie gdy nie wiadomo na co się przygotować. W kontekście pacjentów z SM często mówi się o ogromnym poczuciu niepewności i wynikającym z niego strachu. 

W sierpniowym wydaniu Rehabilitation Psychology ukaże się informacja o nowej formie terapii dla osób chorujących na stwardnienie rozsiane. W badaniu prowadzonym na University of Washington włączono 48 pacjentów z SM w fazie pilotażowej. Uczestnicy zostali losowo przydzieleni do dwóch grup. Jedna z grup została objęta trwającą sześć sesji terapią psychologiczną, a druga pozostawała bez interwencji badaczy. Sesje terapeutyczne w grupie interwencyjnej opierały się na założeniach i technice akceptacji i terapii zobowiązań (z ang. acceptance and commitment therapy ACT) oraz elementach terapii poznawczo-behawioralnej. Obie grupy przyjmowały standardowe leczenie.

Badanie pilotażowe prowadzono na małej grupie osób jednak wyniki wydają się być obiecujące. Uczestnicy z grupy objętej sesją wydawali się lepiej tolerować niepewność związaną z przebiegiem choroby oraz akceptować swoją diagnozę. 

Jak podkreślają naukowcy potrzebne są dalsze badania nad nową terapią. W przyszłym roku rozpocznie się faza druga badania z udziałem większej liczby pacjentów. Badacze nie negują jednocześnie skuteczności innych schematów terapii w SM takich jak techniki mindfulness czy też samodzielna terapia poznawczo-behawioralna. 

Źródło: https://www.psychologytoday.com/us/blog/minding-the-body/201907/coping-uncertainty-when-you-have-multiple-sclerosis

Co to jest stwardnienie rozsiane

Stwardnienie rozsiane (łac. sclerosis multiplex – SM) to przewlekłe i postępujące schorzenie układu nerwowego. W przebiegu choroby dochodzi do stopniowego zaniku osłonek mielinowych neuronów. W badaniach stwierdzane są wieloogniskowe (rozsiane) uszkodzenia mózgu i rdzenia kręgowego. Rozległość zmian demielinizacyjnych decyduje o charakterze i nasileniu objawów. Stwardnienie rozsiane dotyka głównie osoby w wieku średnim. W Polsce choruje na nie ok. 40-60 na 100 000 osób. Na świecie jest około 2,3 mln osób. SM jest najczęstszą neurologiczną przyczyną niepełnosprawności w grupie młodych dorosłych.

Stwardnienie rozsiane – przyczyny

Przyczyny stwardnienia rozsianego nie są do końca poznane. Prawdopodobnie dla rozwoju choroby znaczenie mają zaburzenia układu odpornościowego oraz procesy neurodegeneracyjne. W procesie niszczenia osłonek mielinowych może mieć udział odpowiedź autoimmunologiczna przeciwko komórkom nerwowym. Wśród przyczyn SM znajdują się również czynniki środowiskowe:

• przebyte zakażenie wirusem Epsteina i Barr;
• wysoka szerokość geograficzna;
• mała ekspozycja na światło słoneczne;
• małe stężenie witaminy D w surowicy;
• palenie tytoniu;
• otyłość w wieku nastoletnim;

Stwardnienie rozsiane – objawy

Pierwszym objawem alarmującym może być pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego. Chory doświadcza bólu gałki ocznej oraz pogorszenia ostrości widzenia. Kolejnym ważnym symptomem jest osłabienie koordynacji ruchowej oraz męczliwość.  Postępująca degeneracja w układzie nerwowym prowadzi z czasem do niedowładu kończyn. Objawami stwardnienia rozsianego są również zaburzenia ruchomości gałek ocznych, oczopląs, zawroty głowy oraz zaburzenia równowagi. Utrata funkcji przez niektóre neurony może prowadzić do zaburzeń kontroli zwieraczy. W przebiegu SM często występuje wielomocz lub utrudnione oddawanie moczu. Uciążliwym objawem stwardnienia rozsianego jest również stopniowa utrata funkcji poznawczych, które utrudnia funkcjonowanie w społeczeństwie.

Leczenie SM

Leczenie w stwardnieniu rozsianym polega głównie na łagodzeniu objawów. Najczęściej w terapii stosowane są glikokortykosteroidy. W celu spowolnienia postępu choroby w Polsce stosuje się  interferon β1a ,interferon β1b i octan glatirameru. Obecnie leki na stwardnienie rozsiane są intensywnie badane, a wiele z nich oczekuje na rejestrację. Równie ważnym elementem w terapii chorego jest rehabilitacja ruchowa.

Ze względu na brak znajomości konkretnej przyczyny stwardnienia rozsianego, całkowite wyleczenie pozostaje obecnie niemożliwe.

Bibliografia:

Mirowska-Guzel D.: Rola rzutów oraz zasady stosowania glikokortykosteroidów w stwardnieniu rozsianym. Aktual. Neurol., 2016; 16 (3): 131–135

Łobińska A., Stelmasiak Z.: Epidemiological aspects of multiple sclerosis in Lublin (Poland). Neurol. Neuroch. Pol., 2004; 38: 361– 366

McDonald W.I., Compston A., Edan G. i wsp.: Recommended diagnostic criteria for multiple sclerosis: guidelines from the International Panel on the diagnosis of multi- ple sclerosis. Ann. Neurol., 2001; 50: 121–127