Wokół tematu współpracy z psychologiem istnieje wiele przekonań i stereotypów, które często mogą stanowić barierę w kontakcie ze specjalistą. W dzisiejszych czasach staje się ona jednak coraz częstsza i ma różny zakres swoich działań. Jednym z powodów oczywiście są różnego rodzaju kryzysy psychiczne. Natomiast coraz częściej kontaktu poszukują osoby, które bardzo dobrze funkcjonują w życiu codziennym, ale mają potrzebę głębszego wejrzenia w siebie, oraz pracę nad zmianą pewnych schematów. Inną sytuacją może być szukanie pomocy u specjalisty w sytuacjach kryzysowych, z którymi trudno sobie dana osoba radzi.
Na tym polega właśnie pomoc psychologiczna. W przypadku różnych zmian spowodowanych wydarzeniami życiowymi, z którymi nie jesteśmy w stanie sami sobie poradzić, warto skorzystać z pomocy psychologicznej. Jej głównym celem jest zidentyfikowanie problemu i poszukiwanie sposobów jego rozwiązania. W trakcie procesu można wyróżnić jego cztery fazy:
· diagnoza problemu (identyfikacja obszaru/trudności z jaką sobie osoba nie radzi),
· określenie czynników podtrzymujących istnienie problemu oraz trudności związanych z jego rozwiązaniem,
· poszukiwanie sposobów rozwiązania istniejącej trudności/problemu,
· wzmocnienie klienta w realizowanych przez niego zmianach.
W ramach 3 edycji kampanii „STOP BARIEROM – STOP COVID” oferujemy Państwu darmową pomoc psychologiczną online. Taka forma pomocy niesie za sobą wiele korzyści. Nie trzeba umawiać się na spotkanie ze specjalistą, tracić czasu związanego z dojazdem oraz samym spotkaniem. Można wybrać dla siebie dogodny termin oraz miejsce kontaktując się z psychologiem. Dodatkowym atutem może być również poczucie anonimowości. Często zdarza się tak, że krępujemy się mówić o swoich trudnościach. W kontakcie mailowym nie musisz podawać danych na swój temat. Dzięki temu możesz zminimalizować poczucie wstydu czy lęku przed ocenieniem. W kontakcie online masz możliwość dokonania wglądu do swoich emocji, nazwania ich oraz przyjrzenia się swojej sytuacji, które jest już istotną częścią procesu pomagania. Masz również możliwość przechować i powracać do treści przekazanych Ci przez specjalistę.
Należy również pamiętać, że jak każda metoda, ta również może mieć swoje ograniczenia. Psycholog nie ma możliwości bieżącego reagowania na Twoją wypowiedź, zapytać o wszelkie niejasności. Z tego powodu doprecyzowanie różnych wątków może zająć trochę więcej czasu.
Jeśli zmagasz się z jakąś trudnością, bądź nie wiesz czy potrzebujesz pomocy specjalisty, skontaktuj się z nami – spróbujemy odpowiedzieć na wszystkie Twoje pytania.
Pandemia wirusa SARS-COV-2, która miała swój początek w Chinach pod koniec 2019 roku, wpłynęła na cały świat. Oprócz rozprzestrzeniania się samej choroby po globie, jej wpływu na nasze zdrowie fizyczne, należy również wspomnieć o innych konsekwencjach tej sytuacji. Państwa na całym świecie bardzo szybko zareagowały próbując chronić społeczeństwa przed dużą ilością zakażeń. Zostały zamknięte granice, nałożono zakazy przemieszczania się nie tylko między miastami, ale również w obrębie własnego miejsca zamieszkania. Pracownicy zostali wysłani na pracę zdalną, dzieci i młodzież również rozpoczęły naukę online. Społeczeństwo się od siebie odizolowało. Całe nasze dotychczasowe życie uległo przemianie z dnia na dzień. Sytuacja ta ma ogromny wpływ na nasze zdrowie psychiczne.
Każdy z nas obecnie odczuwa wiele trudnych emocji. Są to m.in. smutek, lęk, niepewność, złość, czy poczucie utraty kontroli nad własnym życiem. Brak możliwości realizacji swoich planów, czy celów, w sposób dotychczas nam znany, powoduje, że mierzymy się z trudnymi konsekwencjami zaistniałej sytuacji. Ograniczone kontakty z najbliższym otoczeniem, izolacja społeczna wywołują w nas poczucie, że musimy sami mierzyć się ze swoimi problemami. Z powodu niepewnej przyszłości nie wiemy, jak będzie wyglądać nasze życie. Boimy się o swoje zdrowie, o swoją rodzinę i przyjaciół. Chcielibyśmy w jakiś sposób zaradzić temu, co się dzieje, natomiast czujemy się bezradni wobec otaczającego nas świata. Długotrwała stagnacja w obecnej sytuacji może powodować u nas problemy ze zdrowiem psychicznym. Wg Światowej Organizacji Zdrowia depresja będzie główną chorobą cywilizacyjną. Długotrwały stres może wywołać w nas zespół stresu pourazowego. Tym bardziej istotne jest, abyśmy mieli świadomość tego, w jaki sposób pandemia może na nas wpłynąć, i w jaki sposób radzić sobie ze wspomnianymi wyżej trudnymi emocjami.
Powinniśmy pamiętać, że niezależnie od sytuacji, w jakiej się znajdujemy, mamy różne zasoby, które mogą pozwolić nam na zaradzenie wywołanym skutkom psychicznym pandemii.
Tak więc, przede wszystkim, należy otwarcie mówić o mówić o swoich emocjach, szukać wsparcia wśród najbliższych. Pozostawaj z nimi w jak najczęstszym kontakcie, nawet jeśli jedyną możliwo-ścią w obecnej chwili jest kontakt online. Podtrzymuj swoje codzienne rytuały, które pozwolą Ci czuć kontrolę nad życiem codziennym. Podejmuj się aktywności, które będą miały na celu sprawić Ci przyjemność oraz pozwolą na odprężenie. Odżywiaj się zdrowo i dbaj o regularny sen. Badania wykazują, że dieta oraz odpowiednia ilość snu mają pozytywny wpływ na nasze samopoczucie. Ogranicz ilość informacji dotyczących pandemii. Mogą one wywoływać trudne emocje. Unikaj nie-pewnych informacji, korzystaj z pewnych źródeł. Jeśli natomiast czujesz, że samodzielnie nie jesteś w stanie poradzić sobie z obecną sytuacją, nie bój się poprosić o pomoc specjalistę.
Witold Bugaj – psycholog
Bibliografia:
Chodkiewicz, J., Miniszewska, J., Nawrocka, N., Talarowska, M., Zdrowie psychiczne a epidemia SARS-COV-2 -badania polskie, 2020. dostęp: https://www.researchgate.net/publication/342845107_Mental_health_and_the_epidemic_SARS-COV-2_-_risk_factors_Polish_research_Zdrowie_psychiczne_a_epidemia_SARS-COV-2_-badania_polskie
Gawrych, M., Zdrowie psychiczne w czasie pandemii COVID-19 -przegląd literaturym, 2020. dostęp: https://www.researchgate.net/publication/347963564_Mental_health_during_COVID-19_pandemic_-a_literature_review_Zdrowie_psychiczne_w_czasie_pandemii_COVID-19_-przeglad_literatury
WHO, Zdrowie psychiczne i funkcjonowanie psychospołeczne podczas pandemii COVID-19, 2020. dostęp: https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/331808/WHO-2019-nCoV-MentalHealth-2020.1-pol.pdf
Artykuł został przygotowany przez Sylwię Raciborską – dyplomowanego psychologa, który w każdą środę, w godzinach: 18.00-19.00 prowadzi prywatne, bezpłatne porady psychologiczne na naszej stronie www.stopbarierom.pl.
Rehabilitacja psychologiczna – specjalistyczne świadczenie zdrowotne polegające na złożonym ciągu oddziaływań psychologicznych i zastosowaniu programów ćwiczeń, dostosowanych do specyficznych trudności pacjenta. Działania te służą rozwijaniu lub przywracaniu sprawności i aktywności życiowej chorych z rozmaitymi dysfunkcjami ośrodkowego układu nerwowego.
Rehabilitacja psychologiczna – polega na udzieleniu osobie niepełnosprawnej pomocy w pokonywaniu oporów psychicznych związanych z niepełnosprawnością oraz w przystosowaniu się do otoczenia. Warunkiem niezbędnym do efektywnego przebiegu kompleksowej rehabilitacji są: akceptacja, motywacja, aktywna postawa, realna ocena swoich możliwości, adaptacja do życia, wypracowanie nowego planu życiowego, psychoterapia, ergoterapia (terapia zajęciowa ; muzykoterapia, psychorysunek, biblioterapia, choreoterapia).
Dlaczego rehabilitacja psychologiczna jest ważna?
Rehabilitacja psychologiczna – jej oddziaływania służą przywracaniu psychicznych czynności, usprawnianiu działania, zwiększaniu aktywności życiowej osoby niepełnosprawnej, poprawie jakości jej życia.
Rehabilitacja psychologiczna towarzyszy leczeniu oraz innym rehabilitacyjnym działaniom, może też być działaniem odbywającym się etapami.
Rehabilitacja psychologiczna – cele
Celem psychologicznych rehabilitacyjnych działań jest doprowadzenie do możliwie największej poprawy w zakresie sprawności psychicznych chorych.
Polski model rehabilitacji medycznej
Rehabilitację medyczną według polskiego modelu Degi cechowały cztery przymiotniki: powszechna, wczesna, kompleksowa i ciągła.
1. Powszechność, czyli dostępność dla wszystkich chorych, odnosi się również do pojęcia interdyscyplinarności – rehabilitacja musi obejmować wszystkie dziedziny medycyny.
2. Wczesne zapoczątkowanie – rozumiane jako usprawnianie pacjenta zarówno przed planowym zabiegiem operacyjnym jak i zaraz po zabiegu w postaci ćwiczeń w łóżku (ćwiczeń oddechowych, izometrycznych, biernych, wspomaganych, czynnych). Wczesne zapoczątkowanie jest również istotną podstawą rehabilitacji wszystkich innych, m.in. neurologicznej – po udarach mózgowych.
3. Kompleksowość. Rehabilitacja znacznej części pacjentów ma charakter leczenia funkcjonalnego – zleconej przez lekarza kinezyterapii, oraz zabiegów fizykalnych, po których pacjent odzyskuje sprawność i powraca do funkcjonowania. W przypadku, gdy uraz bądź schorzenie całkowicie zmienia sytuację życiowa chorego należy wprowadzać rehabilitację kompleksową prowadzoną przez zespół) rehabilitacyjny.
Kompleksowa rehabilitacja wiąże się więc z pojęciem interdyscyplinarności, czyli zakłada udział lekarzy różnych specjalności w zależności od potrzeb.
4. Ciągłość. Rehabilitacja ma być nieprzerwana, jednoczasowo ma być prowadzona rehabilitacja medyczna, zawodowa, społeczna. Ciągłości rehabilitacji oznacza również kontynuację leczenia po opuszczeniu ośrodka szpitalnego, czyli rehabilitację środowiskową.
Bibliografia:
Polski model rehabilitacji medycznej zaakceptowany i zalecany przez WHO; Mariusz Lubecki Katedra i Zakład Historii Nauk Medycznych Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu; Hygeia Public Health 2011, 46(4): 506-515 www.h-ph.pl › pdf › hyg-2011 › hyg-2011-4-506
ptp.org.pl › teksty › Standardy_Zdrowotne
Artykuł został przygotowany przez Sylwię Raciborską – dyplomowanego psychologa, który w każdą środę, w godzinach: 18.00-19.00 prowadzi prywatne, bezpłatne porady psychologiczne na naszej stronie www.stopbarierom.pl.
- Czym jest poczucie własnej skuteczności?
Poczucie własnej skuteczności oznacza oczekiwania człowieka dotyczące możliwości wykonania zadania i/lub rozwiązania problemu w różnorodnych okolicznościach życiowych.
Tego rodzaju przeświadczenie oznacza więc, że jednostka czuje się zdolna do tego, aby „stawić czoło” wydarzeniom, jakie kreuje przed nią otaczająca rzeczywistość. Przekonania tego rodzaju kształtują się na bazie doświadczeń człowieka i w rezultacie tworzą bilans osobistych sukcesów, porażek i przeżywanych sytuacji trudnych.
2. Co to jest porażka?
Porażka – przegrana walka albo rywalizacja; poważne niepowodzenie.
Porażka jest to wydarzenie negatywnie oceniane przez osobę, która jej doświadcza. Nie chodzi więc o same wydarzenie jakie nam się zdarzyło, ale raczej o naszą ocenę sytuacji.
3. Strategia Radzenia Sobie z porażkami
Przykładowa propozycja radzenia sobie z porażkami:
1. Przyjmij pozytywną, optymistyczną perspektywę – niepowodzenie jest cennym, rozwijającym, naturalnym elementem w procesie życia.
2. Pamiętaj o swojej stałej wartości, niezależnej od tego, czy wygrywasz czy przegrywasz. Okaż sobie bezwarunkową miłość.
3. Przyjmij odpowiedzialność za niepowodzenia. Przyjmij, że jesteś w stanie panować nad emocjami a tym samym nad sytuacją.
4. Ogranicz swoje wnioski do dziedziny, w której doznałeś niepowodzenia. Nie uogólniaj niepowodzenia na wszystkie aspekty życia.
5. Przeanalizuj oraz wyciągnij wnioski na przyszłość, co mógłbyś zrobić lepiej następnym razem i wprowadź je w życie.
6. Poszukaj korzyści w tej sytuacji.
Niezależnie od Twoich działań życie bez porażek nie jest możliwe.
Bibliografia:
Jak skutecznie zapobiegać karierze przestępczej- Rozdział III PODMIOTOWY MECHANIZM READAPTACYJNY: POCZUCIE WŁASNEJ SKUTECZNOŚCI
https://sjp.pwn.pl/sjp/porazka;2505221.html
https://www.pieknamilosc.pl/jak-poradzic-sobie-z-porazkami-niepowodzeniami-popelnionymi-bledami/
Artykuł został przygotowany przez Sylwię Raciborską – dyplomowanego psychologa, który w każdą środę, w godzinach: 18.00-19.00 prowadzi prywatne, bezpłatne porady psychologiczne na naszej stronie www.stopbarierom.pl.
Co to jest depresja?
W medycznym ujęciu „depresja” odnosi się do wielu symptomów psychopatologicznych, z których smutek (obniżenie samopoczucia psychicznego, wielokrotnie z poczuciem „przygniecenia” przez kłopoty codziennego życia) jest jednym z najistotniejszych, jednak nie jedynym.
Medyczne znaczenie oznacza zespół objawów. Mówimy o zespole (zaburzeniu) depresyjnym. Przewlekłemu, ciągle utrzymującemu się smutkowi towarzyszy spadek zdolności przeżywania przyjemności, negatywny wzorzec myślenia (pesymizm), obniżenie aktywności życiowej, zaburzenia życia intymnego oraz czynności wegetatywnych. Współwystępowanie tych różnych (oraz jeszcze innych) objawów w adekwatnym natężeniu oraz przez odpowiednio długi czas umożliwia diagnozę zespołu depresyjnego.
Objawy depresji
Możne wyróżnić trzy kategorie objawów, jakie przejawia depresja: psychologiczne, biologiczne oraz mieszane.
Do psychologicznych objawów depresji można zaliczyć: smutek, rozpacz, niską samoocenę, apatię, problemy w relacjach z ludźmi, poczucie winy, negatywne myślenie (zakłócenia poznawcze) oraz myśli samobójcze.
Do biologicznych objawów zalicza się zaburzenia snu, zaburzenia apetytu, zanik popędu seksualnego, zmęczenie i brak siły, niezdolność do odczuwania przyjemności (anhedonia), zmiany hormonalne oraz występowanie w rodzinie depresji, alkoholizmu, zaburzeń łaknienia albo samobójstw.
Inne objawy psychologiczne oraz biologiczne, które mogą występować w depresji mieszanej: trudności z koncentracją uwagi oraz zaburzenia pamięci krótkotrwałej, hipochondria, nadużywanie alkoholu albo środków psychotropowych, nadwrażliwość emocjonalna, gwałtowne wahania nastroju, niepokój, napady paniki.
Sposoby leczenia depresji
Cele oddziaływania psychologicznego w depresji:
– wytłumaczenie istoty choroby;
– informacja o możliwościach oraz procesie leczenia;
– zapewnienie wsparcia oraz poczucia bezpieczeństwa;
– przeciwdziałanie próbom samobójczym;
– wsparcie w rozwiązywaniu kłopotów życiowych;
– wspieranie członków rodziny w udzielaniu pacjentowi wsparcia;
– wsparcie w pokonywaniu kłopotów życiowych sprzyjających depresji.
Psychoterapia depresji opiera się nie tylko na rozwiązywaniu kłopotów każdego dnia, ale również na rozwijaniu określonych zdolności oraz postaw. W terapii poznawczo-behawioralnej wymagana jest współpraca ze strony chorego. Oznaczy to, że musi on zgodzić się na zmiany we własnej psychice oraz potraktować je jako pracę do realizowania.
Psychoterapia i leki przeciwdepresyjne są najczęściej stosowanymi metodami leczenia depresji. Obie metody się nie wykluczają.
Nie należy się bać leczenia depresji lekami przeciwdepresyjnymi.
Do niefarmakologicznych procedur leczenia depresji kwalifikują się również:
– głębokie pobudzanie mózgu;
– pobudzanie nerwu błędnego;
– pozbawienie snu.
Bibliografia:
Bilikiewicz A., Landowski J., Radziwiłłowicz P., Psychiatria Repetytorium, Wydanie II poprawione i uzupełnione, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.
Heitzman J. (red. nauk.), Psychiatria Podręcznik dla studentów medycznych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007.
Kasper S., Depresje Rozpoznanie i leczenie, Wydanie II, Springer PWN, Warszawa 1995.
Preston J., pokonać depresję, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdański 2005.
Rajtar-Cynke G. (red. nauk.), Farmakologia, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2015.